Kanion wyspa Greben – opis miejsca nurkowego
Min. stopień: OWD/P1
Czas dopłynięcia: – 5 MM z portu Vis
Równolegle do południowo-wschodniego wybrzeża wyspy Vis ciągnie się pas niewielkich niezamieszkanych wysepek. Najbardziej na północ wysuniętych z nich jest położona na wysokości rejonu Smokovo wyspeka Greben. Długa na około 650 m w części wynurzonej skrywa pod wodą tyle rozmaitości, że z powodzeniem można by przy niej zorganizować cały tydzień nurkowy na Visie.
Część północna to tak zwany plac zabaw. Nurkowanie dryftowe można rozpocząć na przykład przy znajdującej się na głębokości 6 m jaskini z dwoma wejściami, potężnym filarem i wąskim przejściem po środku, prowadzącym do pokaźnych rozmiarów komnaty. Po wyjściu z jaskini pływa się wśród ogromnych głazów. Po podniesieniu się poziomu Morza Śródziemnego, w czasach powstawania wybrzeża dalmatyńskiego, osady spajające poszczególne głazy w całość zostały wymyte, co stworzyło przepiękny system korytarzy, wąwozów i tuneli dla dzisiaj poruszających się w tym miejscu nurków. Warto zaglądać pod głazy – zwracać uwagę na części, na które nie pada światło słoneczne, gdyż tak rozwijają się podobne organizmy, jakie występują na ścianach i sufitach jaskiń. To tu możemy zobaczyć najwięcej kolorów – żyją tu chociażby czerwone, żółte i niebieskie gąbki o nieregularnych kształtach, w efekcie czego głazy wyglądają jakby ktoś niedbale ochlapał je farbą.
W miejscu tym spotyka się bardzo dużo zwierząt. Oprócz licznych organizmów bentosowych jak związane z podłożem skorpeny i mureny, warto przyjrzeć się temu, co pływa wokół i nad nurkami. Ogromne ławice sardeli często aż zasłaniają światło. Podobne bogactwo fauny występuje w południowej części wyspy Greben, gdzie można odbyć zupełnie inne nurkowanie. A w zasadzie nie jedno nurkowanie. Tu łódka najczęściej zostaje zakotwiczona na płyciźnie ciągnącej się między wyspą Greben a kolejnym wystającym nad powierzchnię wody ostańcem skalnym. Nurkowanie można wykonać przy malowniczym kanionie lub pionowo opadającej do głębokości 45 m ścianie, przy której regularnie widuje się rzadko spotykane rozgwiazdy, tak zwane cookie sea stars.
Nurkowanie przy południowych ścianach wyspy Greben to także nie lada gratka dla nurków technicznych. Na przełomie XVIII i XIX wieku prawdopodobnie w sztormowych warunkach rozbił się w tym miejscu uzbrojony okręt żaglowy typu bryg. Drewniana jednostka przez lata zalegania w słonej wodzie uległa rozkładowi. Pozostały po niej wykonane z żelaza i brązu armaty i kotwice. Oryginalnie rozmieszczone na burtach armaty dzisiaj wskazują, jakich rozmiarów był zatopiony statek. Pozostałości wraku leżą w odległości około 40 m od wyspy Greben na głębokości 52 m na piaszczystym dnie. W miejscu tym spotyka się charakterystyczne dla głębokości i typu dna zwierzęta, jak na przykład skorpeny, których długość przekracza pół metra, a także ryby głębinowe – piotrosze.